Δ.Ε. Αχλαδοχωρίου

Στο τέλος μιας μοναδικής διαδρομής δίπλα στον Κρουσοβίτη. Απέχει 20 χλμ Β.Α του Σιδηροκάστρου, ανάμεσα στα βουνά Όρβηλος (Αλή Μπουτούς) από βόρεια και Βροντούς από νότια. Σήμα «κατατεθέν» του χωριού, είναι η εκκλησία του Προφήτη Ηλία, που κτίστηκε το 1870 στην κορυφή του λόφου που δεσπόζει στο κέντρο του χωριού και πρόκειται για το μεγαλύτερο μεταβυζαντινό ναό στο νομό Σερρών. Όπως αναφέρουν οι παλαιότεροι όλοι οι κάτοικοι βοήθησαν με χρήμα και εργασία να αποπεραωθεί ο ναός. Μάλιστα το διάστημα αυτό, δεν γινόντουσαν στο χωριό γιορτές, πανηγύρια, γάμοι, ακόμη και βαπτίσεις. Το 1877 ολοκληρώθηκε και η αγιογραφία του ναού, που αποτελούνταν από παραστάσεις από την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη. Η ταυτότητα του αγιογράφου, εξακολουθεί να παραμένει άγνωστη. Παλαιότερη εκκλησία όμως στο χωριό, είναι των Αγίων Ταξιαρχών που χρονολογείται το 1830. Είναι απλή, κτισμένη σε ρυθμό βασιλικής, εξ ολοκλήρου με πέτρα και αρκετά μέσα στη γη, επειδή οι Τούρκοι δεν επέτρεπαν στους Χριστιανούς να διατηρούν περικαλλείς ναούς.

Στους πρόποδες του Ορβήλου, μέσα σε μια χαράδρα του Αλή Μπουτούς,  το εξωκκλήσι της Αναλήψεως, με υστεροβυζαντινές τοιχογραφίες, στέκει επιβλητικό στην κόγχη ενός βράχου. Η τοποθεσία είναι γεμάτη πλατάνια και βελανιδιές. Ένας μεγάλος βράχος, ο Βράχος της Αναλήψεως, βρίσκεται στη μέση του πουθενά. Το ξωκλήσι «φωλιάζει» στο βράχο, και πάνω από την είσοδό του εντυπωσιάζει η εικόνα της βρεφοκρατούσας Παναγίας. Είναι ζωγραφισμένη σε μια μεγάλη γρανιτένια πέτρα, ενώ το εσωτερικό του κοσμούν ακόμη πιο όμορφες αγιογραφίες, που χρονολογούνται από την βυζαντινή εποχή.

Ούτε ένα, ούτε δύο, ούτε τρία. Εννέα πέτρινα τοξωτά γεφύρια, βρίσκονται μέσα και έξω από το Αχλαδοχώρι, στους χειμάρρους του Κρουσοβίτη και της Μπέλιτσας, που ρέουν από τον Λαϊλιά και εκβάλλουν στον Στρυμόνα.  εννέα περίτεχνα γεφύρια του. Πρόκειται για πέτρινα γεφύρια, κτισμένα από ντόπιους τεχνίτες ή ομάδες μαστόρων από την Ήπειρο και τη δυτική Μακεδονία, που αποτελούν πραγματικούς άθλους και χαρακτηριστικά δείγματα της λαϊκής μας αρχιτεκτονικής. Τα τέσσερα γεφύρια βρίσκονται μέσα στο χωριό, πάνω στο Κρουσοβίτικο ποτάμι, που διασχίζει το Αχλαδοχώρι και ένα πάνω στο ίδιο ποτάμι, λίγο έξω από το χωριό. Τα υπόλοιπα τέσσερα βρίσκονται στο ποτάμι Μπελίτσα, που κυλάει τα νερά του νοτιοανατολικά του χωριού και καταλήγει στο Κρουσοβίτικο ποτάμι. Το εξαιρετικά διακεκομμένο και δύσβατο έδαφος στις χαράδρες των δύο ποταμών, σε αντίθεση με το ομαλό, γενικά, ανάγλυφο της περιοχής, ανάγκασαν τους κατοίκους να κατασκευάσουν αυτά τα γεφύρια, που χρονολογούνται πριν από τα τέλη του 19ου αιώνα, για να επικοινωνήσουν με τα χωράφια και τα εκτεταμένα βοσκοτόπια τους, αλλά και με τα γύρω χωριά. Τα γεφύρια στο ποτάμι Κρουσοβίτη (ή Κρουσοβίτικο), μέσα στο Αχλαδοχώρι είναι κατά σειρά πέντε. Πρόκειται για το γεφύρι του Άγιου Αρχάγγελου, Κούτσεϊβετς, της Γκίρκας και του Πίτσουρ, που είναι το μικρότερο απ’ όλα και επάνω του υπάρχει εντοιχισμένη πλάκα με σταυρό, στα τέσσερα μέρη του οποίου είναι γραμμένη η συντομογραφία ΙΓ-Χ8-ΝΙ-ΚΑ (Ιησούς Χριστός Νικά). Πάνω από το σταυρό γράφει: «ΕΤΟΣ 1871» και από κάτω «ΛΠΡΗΛΗΟΥΣ», «ΗΤΗΣΟ ΒΙΛΡΙΟ». «ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ» (και τρία ακόμη γράμματα δυσανάγνωστα), όλα με γαλάζιο χρώμα. Έξω από το χωριό, στο ίδιο ποτάμι, δίπλα στο δρόμο που οδηγεί προς το Σιδηρόκαστρο, υπάρχει το πέμπτο γεφύρι του Κρουσοβίτη ή Σαμόκβα, που επάνω  του διατηρείται το παλιό λιθόστρωτο καλντερίμι. Τα υπόλοιπα τέσσερα γεφύρια βρίσκονται στο ρέμα της Μπέλιτσας, πριν τη συμβολή της με τον Κρουσοβίτη. Ανεβαίνοντας το ποτάμι ο επισκέπτης συναντά πρώτα την Πεχτσέτα, μετά το μονότοξο Μουβίτσα και στη συνέχεια τα δύο γεφύρια της Κάτω και Άνω Μπελίτσας (ή Τζιογκόλα)   μέσα σε πυκνό δάσος από πλατάνια, που το καθιστούν σχεδόν αθέατο. Το Αχλαδοχώρι είναι το μοναδικό χωριό στη Μακεδονία που έχει συνολικά εννέα γεφύρια, στην περιοχή του.